Afrikaan ardii addunyaa irratti sadarkaa sadaffaa irratti argamti. Lafa addunyaa waliigalaa keessaa gara harka shanaffaa ta’a.Bishaan bal’inaan marfamtee jirti. Afrikaa keessatti biyyoonni beekamtii guutuu fi walaba ta’an 54 kan jiran yoo ta’u, ummata addunyaa keessaa %14.7 (biliyoona 1.216) achi jiraata. Ardii ilmaan namootaa jalqabaa itti guddatan ta’uun yaadama.
Seenaa
Qaroomina koloneeffannaa Awurooppaa dura ture
Seenaan Afrikaa dhala namaa ammayyaa isa jalqabaa irraa eegaluun hanga amma akka ardii siyaasaan guddachaa jirtutti haala rakkisaa amma irra jirtutti itti fufa.
Barri seena qabeessa Afrikaa durii qaroominni Masrii ka’uu dabalata. Akkasumas guddina hawaasa biroo gammoojjii laga Abbayyaatiin alatti, fi wal-qunnamtii hawaasa kanaa fi qaroomina Afrikaan ala jiru gidduu jiru of keessatti qabata. Dhuma jaarraa 7ffaa keessa Afrikaa Kaabaa fi Bahaa babal’ina Islaamummaatiin dhiibbaa guddaa irra ga’eera. Sunis aadaan haaraan akka ummata Swahilii fi Impaayera Maalii kan mootiin isaa Muusaa Keetaa 1ffaan jalqaba jaarraa 14ffaa keessa namoota dureeyyii fi dhiibbaa guddaa geessisan keessaa tokko ta’e akka mul’atu taasiseera. Kunis daldalli garbaa akka dabalu kan taasise yoo ta’u, kunis hanga jaarraa 19ffaatti guddina Afrikaa irratti dhiibbaa baay’ee hamaa qaba ture.
Tarree biyyoota Afrikaa baay’ina ummataatiin
Gabatee
lakk. | Biyya | % Afrikaa |
Heddummina | % guddina |
Aangawaa lakkoofsa |
Aangawaa guyyaa |
|
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Nigeria | 15.4% | 227,882,945 | 2.12% | 216,783,400 | 21 Mar 2022 | |
2 | Ethiopia | 8.7% | 128,691,692 | 2.64% | 107,334,000 | 1 Jul 2023 | |
3 | Egypt | 7.7% | 114,535,772 | 1.70% | 102,060,688 | 1 Jul 2021 | |
4 | DR Congo | 7.1% | 105,789,731 | 3.31% | 95,370,000 | 1 Jul 2019 | |
5 | Tanzania | 4.5% | 66,617,606 | 2.95% | 61,741,120 | 23 Aug 2022 | |
6 | South Africa | 4.3% | 63,212,384 | 1.34% | 59,604,992 | 1 Jul 2022[10] | |
7 | Kenya | 3.7% | 55,339,003 | 2.00% | 51,526,000 | 1 Jan 2023 | |
8 | Sudan | 3.4% | 50,042,791 | 1.34% | 41,984,500 | 1 Jul 2018 | |
9 | Uganda | 3.3% | 48,656,601 | 2.84% | 41,583,600 | 1 Jul 2020 | |
10 | Algeria | 3.1% | 46,164,219 | 1.51% | 44,700,000 | 1 Jan 2021 | |
11 | Morocco | 2.5% | 37,712,505 | 1.03% | 37,438,314 | 9 Sep 2024 | |
12 | Angola | 2.5% | 36,749,906 | 3.13% | 35,121,734 | 1 Jul 2024 | |
13 | Ghana | 2.3% | 33,787,914 | 1.93% | 30,832,019 | 27 Jun 2021 | |
14 | Mozambique | 2.3% | 33,635,160 | 3.00% | 33,244,414 | 1 Mar 2024 | |
15 | Madagascar | 2.1% | 31,195,932 | 2.49% | 27,190,927 | 1 Jun 2020 | |
16 | Ivory Coast | 2.1% | 31,165,654 | 2.54% | 29,389,150 | 14 Dec 2021 | |
17 | Cameroon | 1.9% | 28,372,687 | 2.68% | 24,348,251 | Jul 1 2019 | |
18 | Niger | 1.9% | 26,159,867 | 3.35% | 23,196,000 | 1 Jul 2020 | |
19 | Mali | 1.8% | 23,769,127 | 3.02% | 14,528,662 | 4 May 2024 | |
20 | Burkina Faso | 1.6% | 23,025,776 | 2.30% | 20,505,155 | 16 Nov 2019 | |
21 | Malawi | 1.4% | 21,104,482 | 2.60% | 19,809,511 | 3 Sep 2023 | |
22 | Zambia | 1.4% | 20,723,965 | 2.83% | 19,610,769 | 14 Sep 2022 | |
23 | Chad | 1.3% | 19,319,064 | 4.68% | 15,775,400 | 1 Jul 2019 | |
24 | Somalia | 1.2% | 18,358,615 | 3.13% | 12,316,895 | 4 May 2024 | |
25 | Senegal | 1.2% | 18,077,573 | 2.42% | 18,275,743 | 1 Jul 2023 | |
26 | Zimbabwe | 1.1% | 16,340,822 | 1.69% | 15,178,979 | 20 Apr 2022 | |
27 | Guinea | 1.0% | 14,405,465 | 2.49% | 13,261,638 | Jul 1 2022 | |
28 | Benin | 1.0% | 14,111,034 | 2.55% | 12,606,998 | 1 Jul 2023 | |
29 | Rwanda | 1.0% | 13,954,471 | 2.22% | 13,246,394 | 15 Aug 2022 | |
30 | Burundi | 0.9% | 13,689,450 | 2.77% | 13,097,400 | 1 Jul 2023 | |
31 | Tunisia | 0.9% | 12,200,431 | 0.67% | 11,803,588 | 1 Jan 2022 | |
32 | South Sudan | 0.8% | 11,483,374 | 4.19% | 13,249,924 | 1 Jul 2020 | |
33 | Togo | 0.6% | 9,304,337 | 2.36% | 8,095,498 | 8 Nov 2022 | |
34 | Sierra Leone | 0.6% | 8,460,512 | 2.22% | 7,541,641 | 9 Dec 2021 | |
35 | Libya | 0.5% | 7,305,659 | 1.13% | 6,931,061 | 1 Jan 2020 | |
36 | Republic of the Congo | 0.4% | 6,182,885 | 2.45% | 3,697,490 | 4 May 2024 | |
37 | Liberia | 0.4% | 5,493,031 | 2.23% | 4,844,381 | 1 Jul 2023 | |
38 | Central African Republic | 0.4% | 5,152,421 | 1.07% | 6,091,097 | 1 Mar 2021 | |
39 | Mauritania | 0.3% | 5,022,441 | 3.01% | 4,352,037 | 1 Jul 2022 | |
40 | Eritrea | 0.3% | 3,470,390 | 1.79% | 3,815,900 | 1 Jul 2012 | |
41 | Namibia | 0.2% | 2,963,095 | 2.54% | 2,641,857 | 1 Jul 2023 | |
42 | Gambia | 0.2% | 2,697,845 | 2.33% | 2,417,471 | 1 Jul 2022 | |
43 | Gabon | 0.2% | 2,484,789 | 2.22% | 2,349,099 | 1 Jul 2023 | |
44 | Botswana | 0.2% | 2,480,244 | 1.65% | 2,346,179 | 18 Mar 2022 | |
45 | Lesotho | 0.2% | 2,311,472 | 1.11% | 2,103,600 | 1 Jul 2023 | |
46 | Guinea-Bissau | 0.1% | 2,153,339 | 2.27% | 1,781,308 | 1 Jul 2023 | |
47 | Equatorial Guinea | 0.1% | 1,847,549 | 2.44% | 1,558,160 | 1 Jul 2022 | |
48 | Mauritius | 0.1% | 1,273,588 | -0.20% | 1,261,196 | 31 Dec 2022 | |
49 | Eswatini | 0.1% | 1,230,506 | 0.95% | 1,223,362 | 1 Jul 2023 | |
50 | Djibouti | 0.1% | 1,152,944 | 1.39% | 1,001,454 | 1 Jul 2021 | |
– | Réunion | 0.1% | 896,175 | 896,175 | 10 Jan 2024 | ||
51 | Comoros | 0.1% | 850,387 | 1.94% | 758,316 | 15 Dec 2017 | |
– | Western Sahara | 0.04% | 579,729 | 1.93% | 579,000 | 1 Jul 2020 | |
52 | Cape Verde | 0.04% | 522,331 | 0.50% | 483,628 | 16 Jun 2021 | |
53 | São Tomé and Príncipe | 0.02% | 230,871 | 2.02% | 210,200 | 13 May 2020 | |
54 | Seychelles | 0.01% | 127,951 | 1.94% | 100,447 | 22 Apr 2022 | |
walii gala | 100% | 1,480,770,525 | 2.34% | 1,332,291,870 |