Pellentesque non dolor vitae lacus fringilla consequat vel quis enim. Cras venenatis mollis neque in fringilla. In vitae
Yaa’iin Hoggantoota Biyyoota fi Mootummaa qaama imaammataa fi murtee kennuu olaanaa AU ti. Hoggantoota Biyyoota Miseensota ta’anii fi Hoggantoota Mootummaa hunda of keessaa qaba. Yaa’ichi imaammata AU ni murteessa, dursa kennuuf ni diriirsa, sagantaa waggaa isaa ni fudhata, hojiirra oolmaa imaammataa fi murtii isaa ni hordofa. Kana malees, Yaa’ichi: • Dura taa’aa fi Itti aanaa...
Tarree biyyoota faalama qilleensaatiin Tarreen biyyoota armaan gadii faalama qilleensaatiin biyyoota addunyaa akkaataa giddugaleessa safaramee qindoomina xixiqqoo (PM2.5) maaykiroogiraamii meetira kiyuubii tokkotti (μg/m3) sassaaba. Daangaan Dhaabbanni Fayyaa Addunyaa gorfame meetira kiyuubii tokkotti maaykiroogiraamii 10 ta’us, gatiiwwan qajeelfama biyyoolessaa adda addaas kan jiran yoo ta’u, yeroo baay’ee baay’ee ol’aanaadha. Faalamni qilleensaa rakkoolee fayyaa gurguddoo hawaasa industirii...
Ooseeniyaan maqaa teessuma lafaa keessatti naannoo biyyoota 14 irraa ijaarameef fayyadamudha. Yeroo baayyee ardiilee addunyaa keessaa tokko ta’ee tarreeffama. Jechi “Oceania” jedhu hiika tokko qofa irratti waliigalame hin qabu. Hiikni bal’aan Ooseeniyaa naannoo guutuu ardii Eeshiyaa fi Ameerikaa gidduu jiru, Awustiraaliyaa dabalatee, akkasumas odola qarqara Paasifikii keessa jiran kan akka odola Jaappaan, Taayiwaan, fi odola...
Awurooppaan kutaa dhiha ardii Yureeshiyaa yoo taatu, yeroo baayyee akka ardii mataa isheetti yaadamti. Eeshiyaa irraa kan adda baate gaarreen Uraal Raashiyaa fi Turkii keessatti boolla Bosporus strait dha. Ardiin kun baay’ina ummata Roomaa addunyaa irratti baay’inaan qabdi. Awurooppaan gama sadiin bishaaniin daangeffamti. Dhihaan Galaana Atlaantiik jedhama. Gara kaabaatti Galaana Arktiik jedhama. Galaanni Meditiraaniyaanii Kibba...
Antaarktikaan lafa irraa gara kibbaatti kan argamtuu fi ardii namoota xiqqaa qabdudha. Innis Pool Kibbaa irratti argama. Guutummaatti jechuun ni danda’ama gara kibba Geengoo Antaarktikaatti argama. Naannoo Antaarktikaa Galaana Kibbaa jira. Ardii bal’inaan Eeshiyaa, Afrikaa, Ameerikaa Kaabaa, fi Ameerikaa Kibbaatti aanee sadarkaa 5ffaa irratti argamti.Antaarktikaa gara %99 bubbeedhaan uwwifameera. Bubbeen kun yoo xiqqaate furdina kiiloo...
Ameerikaan Kibbaa ardii Ameerikaa Kaabaa irraa gara kibbaatti argamtudha. Ardiileen lamaan kun Sulula Paanaamaan addaan baafamaniiru. Ardiileen torba kanneen addunyaa kana ijaaran yoo ta’u, Ameerikaan Kibbaa sadarkaa 4ffaa irratti argamti. Ameerikaan Kibbaa biyyoota 12 of keessatti qabata: Arjentiinaa, Booliiviyaa, Biraazil, Chiilii, Kolombiyaa, Ikuwaadoor, Gaayana, Paaraaguway, Peeruu, Surinaam, Uraagaay fi Veenzuweelaa. Ameerikaan Kibbaa daangaa Paanaamaan Ameerikaa...
Ameerikaan Kaabaa ardii guddaa Kaabaa fi Dhiha Hemisfeera lafaa keessatti argamtudha. Gara bahaa Galaana Paasifikii, dhiha Galaana Atlaantiik, kibba Galaana Arktiik yoo ta’u, kutaa kaaba Ameerikaa ti. Kutaan kibbaa Ameerikaa Giddugaleessaati. Ardii guddicha addunyaa Eeshiyaa fi Afrikaatti aantee sadarkaa sadaffaa irratti argamti. Ameerikaan Kaabaa baay’ina ummataa naannoo miliyoona 528 kan qabdu yoo ta’u, ardii baay’ina...
Eeshiyaan bal’ina lafaa fi baay’ina namootaatiin ardii guddittii lafa irra jirtudha. Irra caalaa hemisfeera kaabaa keessa jira. Eeshiyaan dhihaan Awurooppaa, kibbaan ammoo Afrikaa waliin wal qunnamti. Yeroo tokko tokko Eeshiyaa fi Awurooppaan walitti makamuun ardii guddaa Yureeshiyaa jedhamtu uumu. Qaroominni dhala namaa durii tokko tokko Eeshiyaa keessatti kan jalqaban yoo ta’u, fakkeenyaaf Sumer, Chaayinaa fi...
Afrikaan ardii addunyaa irratti sadarkaa sadaffaa irratti argamti. Lafa addunyaa waliigalaa keessaa gara harka shanaffaa ta’a.Bishaan bal’inaan marfamtee jirti. Afrikaa keessatti biyyoonni beekamtii guutuu fi walaba ta’an 54 kan jiran yoo ta’u, ummata addunyaa keessaa %14.7 (biliyoona 1.216) achi jiraata. Ardii ilmaan namootaa jalqabaa itti guddatan ta’uun yaadama. Seenaa Qaroomina koloneeffannaa Awurooppaa dura ture Seenaan...
Ardii jechuun lafa bal’aa lafa irra jiru kan walitti makamuudha. Lafti maali akka ardiitti akka ilaalamu seera cimaan hin jiru, garuu walumaa galatti Lafti ardii torba akka qabdu beekamaadha; isaan kun,Afrikaa , Eeshiyaa, Antaarktikaa, , Awurooppaa,Ameerikaa Kaabaa , Ameerikaa Kibbaa fi Ooseeniyaa (ykn Awustiraaliyaa) ta’uu isaaniiti. Statistics Ardiilee addunyaa Ardii Naannoo Heddummina Uummata km² mi²...
