BALAALII SIMBIROOTA

أَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلطَّيۡرِ مُسَخَّرَٰتٖ فِي جَوِّ ٱلسَّمَآءِ مَا يُمۡسِكُهُنَّ إِلَّا ٱللَّهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ Sila gara allaattii hin ilaallee? hawaa samii keessa (kufuu irraa) Rabbiin malee wanti biraa kan ishee hin qabne taatee (bararuuf) laaffifamtuu taatee. Dhugumatti, kana keessa namoota amananiif mallattooleetu jira. Suuratu Nahl Aayata 79 Keeyyatni biraas waa’ee simbirroota...

ZOOLOOJII (Zology)

BINEENSI FI SIMBIROON HAWAASAAN JIRAATA qorannoon akka mul’isutti,  Bineensonni fi simbirroonni akkuma namatti Hawaasaan jiraatan,  ni gurmaa’u, fi waliin Hojjattu, wali wajjiin jiraatu. وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا طَٰٓئِرٖ يَطِيرُ بِجَنَاحَيۡهِ إِلَّآ أُمَمٌ أَمۡثَالُكُمۚ …. Deddeemtuu dachii keessaas ta’ee simbirroon koola isaa lamaaniin bararus ummatoota akka keessanii malee hin taane. Suuraa An’aam Aayata 38

Baayoloojii, Botaanii

Kanaan dura ilmaan namaa biqiltoonnis saalaa dhiiraa fi dubaraa ni qabaatu jedhanii hin beekan turan. Botaanikaa:- biqiltuun hundi dhiiraa fi dubartii akka qabu ibsa. koorniyaa. Biqiltoonni saala tokko qaban illee jiru garuu elementoota adda ta’an kan dhiiraa fi dubaraa qabu.    وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّن نَّبَاتٖ شَتَّىٰ… samii irraa bishaan buuse...

DUKKANA GADI FAGEENYA GALAANAA KEESSAA

Prof. Durga Rao ogeessa addunyaa irratti beekamaa ta’e damee Ji’ooloojii Galaanaa yoo ta’u, King keessatti piroofeesara ture Yuunivarsiitii Abdul Aziiz Jiddaatti argamu. Akkas jedhamee gaafatame keeyyata armaan gadii irratti yaada kenni: أَوۡ كَظُلُمَٰتٖ فِي بَحۡرٖ لُّجِّيّٖ يَغۡشَىٰهُ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ سَحَابٞۚ ظُلُمَٰتُۢ بَعۡضُهَا فَوۡقَ بَعۡضٍ إِذَآ أَخۡرَجَ يَدَهُۥ لَمۡ يَكَدۡ يَرَىٰهَاۗ وَمَن...

Aduun Ni dhumti, yookiin ni baddi

Ifni aduu adeemsa keemikaalaa  fuula isaa kan walitti fufiinsaan raawwatamaa ture waggoota biliyoona shanan darbaniif. Xumura irra ni dhufa gara fuulduraatti yeroo tokkotti, yeroo aduun guutummaatti ni dhaamfama, kunis gara dhabamsiisa jireenya lafarra jiru hunda. Dhaabbataa ta’uu dhabuu ilaalchisee jiraachuu aduu, Qur’aanni akkana jedha: وَٱلشَّمۡسُ تَجۡرِي لِمُسۡتَقَرّٖ لَّهَاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ Aduun hanga buufata...

Gaarreen Jajjaboo

Gaara uumuun adeemsa walxaxaa dha. Fuulli gaarreen itti uumaman jabaa fi dhaabbataa dha. Qur’aana keessatti aayatni biraa ji’ooloojiif kenname akkas jedha: وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا Gaarreenis dachii irra ni dhaabe. Suuraa 79:-32 Dhugaan biraa saayintistoonni argatan Qur’aana keessatti aayata ji’ooloojiif kenname keessatti argama: وَجَعَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمۡ وَجَعَلۡنَا فِيهَا فِجَاجٗا سُبُلٗا لَّعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ Dachii...

Ji’ooloojii fi Oceanography

Ji’ooloojiin qorannoo teessuma lafaa yoo ta’u, oceanography ammoo qorannoo galaanaa fi waan isaan jala jiruudha. Qur’aanni qulqulluun madda beekumsa hangana hin jedhamneeti. Har’a ji’ooloojii Qur’aana keessatti ilaalla akkasumas gara oceanography Qur’aana keessatti mari’atameetti deebinee yoo laallu. Ji’ooloojii Qur’aana keessatti Gaarreen akka qamadii (stakes) ti. Guddinni saayinsii dhiheenya kana mul’ate, taatee “folding” jedhamu kan sababa uumamuu...

Qilleensi Duumessa Ulfeessa.

Qur’aannis taatee roobaa ni eereera: ٱللَّهُ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَيَبۡسُطُهُۥ فِي ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ يَشَآءُ وَيَجۡعَلُهُۥ كِسَفٗا فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ يَخۡرُجُ مِنۡ خِلَٰلِهِۦۖ فَإِذَآ أَصَابَ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ إِذَا هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ Rabbiin Isa qilleensa erge, isiin duumessa sochoofte. akka fedhetti samii keessa isa bittinneessa; addaan kukkutamaas isa taasisa. Roobas kan gidduu isaatii bahu...

Haayidrooloojii (Marsaa Bishaanii) .

haayidirooloojiin Qur’aana keessatti caqafamaniiru. Qur’aana yoo dubbisne Qur’aana keeyyata isaa keessatti,  ifa ta’ee fi marsaa bishaanii eeruun argama. Yaadni Aristootil bishaan holqa gaara qabbanaawaa keessatti walitti qabamee haroowwan lafa jalaa burqaawwan sooratan uumuun isaa ni yaadatama. Namoonni yaada kana yeroo dheeraaf amanan. Haa ta’u malee har’a bishaan roobaa caccabaa lafaa keessa seenu kanaaf itti gaafatamaa...

Fiiziksii, Haayidrooloojii Qur’aana keessatti

Fiiziksiin Qur’aana keessatti mata duree sa’aatii dheeraaf irratti mari’atamuu danda’uudha. Qur’aanni kitaaba odeeffannoo waa’ee Islaamaa of keessaa qabu qofa miti. Innis seera jireenyaa guutuudha. Fiiziksii Qur’aana keessattis mari’atama, kunis saayintistoota ajaa’ibsiifadha. Mata dureen har’aa fiiziksii Qur’aanaa fi haayidirooloojiiti. Fakkeenyota kana lamaan Qur’aana keessatti ni ilaalla. Fiiziksii Qur’aana Keessatti (Jiraachuu Subatomic Particles) . Qorannoon jalqabaa saayintistii...